អត្ថន័យបុណ្យបញ្ចុះខ័ណ្ឌសីមា

ក្នុងវត្តនីមួយៗ ព្រះវិហារគឺជាសំណង់សំខាន់បំផុត នេះគឺជាកន្លែងធ្វើសង្ឃកម្មដូចជា៖ វេរកឋិនទាន ឧបោសថកម្ម បំពេញឧបសម្បទា ចូលវស្សា បវារណាកម្ម។ល។ ក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា សង្ឃកម្មជាកម្មសំខាន់បំផុតរបស់សង្ឃ សង្ឃកម្មឡើងឬមិនក៏អាស្រ័យមានសីមាទាំងអស់។ ព្រោះហេតុនេះ កន្លែងដែលកំណត់សីមាត្រូវតែធ្វើដោយម៉ត់ចត់តាមពុទ្ធប្បញ្ញត្តិ។

រណ្តៅសីមានៅក្នុងព្រះវិហារត្រៀមឱ្យពិធីកាត់ឫសសីមា

សីមាក្នុងភាសាបាលីមានន័យថាព្រំ, ព្រំដី, ព្រំដែន, ព្រំប្រទល់។ ពិធីបញ្ចុះខ័ណ្ឌសីមាគឺជាកិច្ចរបស់សង្ឃសន្មត់ព្រំកំណត់ដើម្បីជាទីកន្លែងប្រជុំសង្ឃដើម្បីធ្វើសង្ឃកម្មរួមគ្នា ជនរួមជាតិខ្មែរហៅទីនេះថាព្រះវិហារឬហៅតាមវិន័យថាឧបោសថាគារ។

តាំងពីបុរាណកាលមកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ន ប្រជាជនខ្មែរចាត់ទុកបុណ្យបញ្ចុះខ័ណ្ឌសីមាគឺជាពិធីបុណ្យធំរបស់ជនជាតិ ទោះបីនេះគ្រាន់តែជាកិច្ចរបស់សង្ឃដែលមានតាំងពីសម័យពុទ្ធកាល។ ជនរួមជាតិខ្មែរជឿថានរណាទៅបុណ្យសីមាគ្រប់៧វត្តគេពិតជាអស់កម្មពៀរទាំងពួង ព្រោះហេតុនេះ ពេលមានបុណ្យបញ្ចុះខ័ណ្ឌសីមាម្តងៗ តែងមានអ្នកចូលរួមបំពេញកុសលយ៉ាងកុះករ។ មូលហេតុដែលមានប្រជានិទាននូវទស្សនៈនេះព្រោះពីសម័យមុន ដើម្បីកសាងព្រះវិហារ១បានសម្រេច ត្រូវចំណាយពេលជាយូរឆ្នាំ អាស្រ័យហេតុនេះ យូរៗទើបមានវត្តធ្វើបុណ្យបញ្ចុះខ័ណ្ឌសីមាម្តង។ ទន្ទឹមនឹងនោះផ្លូវគមនាគមន៍មិនទាន់អភិវឌ្ឍន៍ មធ្យោបាយធ្វើដំណើរទៅមកនៅជួបការលំបាកច្រើន ដូច្នេះក្នុងឆាកជីវិតមនុស្សម្នាក់ តិចមានអ្នកណាទៅបុណ្យបញ្ចុះខ័ណ្ឌសីមាបានគ្រប់៧វត្ត ព្រោះហេតុដូច្នេះទើបមានជំនឿថានរណាទៅបុណ្យសីមាគ្រប់៧វត្តកម្មអកុសលដែលខ្លួនបានសាងនិងអហោសិកម្ម។ ថ្វីតែដូច្នេះ ជំនឿនេះផ្តើមចេញពីជំនឿប្រពៃណីមិនមែនពីទ្រឹស្តីព្រះពុទ្ធសាសនាឡើយ។

តាមធម្មតានៅក្នុងវត្តដែលបញ្ចុះខ័ណ្ឌសីមាគេសង់រោងមហាសាល១និងរោងទិសនៅជុំវិញព្រះវិហារដើម្បីឱ្យពុទ្ធបរិស័ទមកចូលកុសល (ធម្មតារោងទិសច្រើនជាង៤រោង)។

ថ្មនិមិត្តសីមា ឬ ឫសសីមាតាំងក្នុងមហាសាលមុនពេលដង្ហែឡើងកាន់ព្រះវិហាត

ថ្មនិមិត្តសីមា ឬ ឫសសីមាតាំងក្នុងមហាសាលមុនពេលដង្ហែឡើងកាន់ព្រះវិហារ

មុនថ្ងៃចូលបុណ្យ ពុទ្ធបរិស័ទនឹងរុំថ្មសីមាដោយសំពត់ ខាងក្រៅត្បាញអំបោះដូចសំណាញ់ហើយកួចទៅជាដុំមានរង្វង់ដើម្បីងាយសូកឈើចូលសែង ក្រោយមកនឹងដង្ហែរថ្មសីមាប្រទក្សិណព្រះវិហារ៣ជុំ បន្ទាប់មកនឹងយកថ្មសីមាចូលទៅក្នុងព្រះវិហារ គេហៅថ្មនេះថា “និមិត្តសីមា” ឬ “ឫសសីមា” ធ្វើពីដុំថ្មតាន់។ ថ្មនិមិត្តសីមានេះមានច្រើនសណ្ឋានដូច៖ រូបមូលទ្រមាក រូបពងមាន់ រូបសសរបួនជ្រុងទ្រវែង... ជាធម្មតាលើថ្មនិមិត្តសីមា មានចារឆ្នាំកសាងព្រះវិហារ។ ខាងក្នុងព្រះវិហារមានជីករណ្តៅចំនួន៩រណ្តៅ ហៅថារណ្តៅសីមានៅទិសទាំង៨និងរណ្តៅធំ១ខាងមុខអាសនៈព្រះជីវ៍ រណ្តៅនេះហៅថា “សីមាឥន្ទ្រកីល” ឬហៅកាត់ថា “សីមាកីល” ទំហំជ្រុងនីមួយរបស់រណ្តៅគឺ០.៨ម៉ែត្រឬ១ម៉ែត្រ ជម្រៅពី១ម៉ែត្រដល់១,២ម៉ែត្រ ចំណែករណ្តៅសីមាឥន្ទ្រកីលមានទំហំធំជាង។ លើមាត់រណ្តៅសីមានីមួយគេចងបន្តោងថ្មនិមិត្តសីមាមួយដុំៗក្រោយពេលធ្វើពិធីកិច្ចកាត់ឫសសីមា ថ្មនេះនឹងកប់ទៅក្នុងដីតែម្តង។ ក្រៅពីថ្មនិមិត្តសីមាឬឫសសីមា នៅមានថ្មមួយប្រភេទមានសណ្ឋានដូចស្លឹកពោធិ៍ធ្វើអំពីដុំថ្មតាន់ឬស៊ីម៉ងតិ៍ ហៅថា “សន្លឹកសីមា” គេមិនកប់ថ្មនេះដូចថ្មនិមិត្តសីមាទេ។ តាមវិន័យ គ្រឿងសម្គាល់សីមាមាន៨ប្រភេទគឺ៖ ភ្នំ ថ្ម ផ្លូវ ព្រៃ ដើមឈើមានខ្លឹម ដំបូក ទឹក ស្ទឹង។

ព្រះតេជគុណថាច់ហុង-ព្រះចៅអធិការវត្តសិរីកណ្តាល សង្កាត់វិញភឿក ទីរួមខេត្តវិញចូវ (សុកត្រាំង) មានសង្ឃដីការ៖ “ពីជំនាន់ដើម ពុទ្ធបរិស័ទមានជំនឿមុតមាំណាស់ គេតែងដាក់ប្រាក់កាស មាស ប្រាក់ឬវត្ថុមានតម្លៃចូលទៅក្នុងរណ្តៅសីមា ដោយប្រាថ្នានូវជាតិខាងមុខនឹងមានទ្រព្យសម្បត្តិសម្បូរហូរហៀរ។ ទន្ទឹមនឹងនោះ គេថែមទាំងដាក់សៀវភៅ ប៊ិចដោយជឿថានឹងមានប្រាជ្ញាឈ្លាសវាងវៃ បើប្រាថ្នាមានសក់ល្អ គេកាត់សក់និងដាក់វត្ថុផ្សេងៗទៀតដូចជាកញ្ចក់ កន្ត្រៃ ក្រាសចូលទៅរណ្តៅសីមាហើយកប់ទៅក្នុងដី។ ព្រោះដូច្នេះ ពេលជីកគ្រឹះព្រះវិហារបុរាណដើម្បីសាងសង់វិហារថ្មី ការរកឃើញមាសប្រាក់និងវត្ថុមានតម្លៃផ្សេងទៀតពេលគាស់ដីឡើងជារឿងធម្មតា។ ពេលបច្ចុប្បន្ន ដើម្បីកុំឱ្យខ្ជះខ្ជាយអត់ប្រយោជន៍ វត្តបានយកប្រាក់កាសនិងវត្ថុទាំងអស់ដែលគេដាក់ក្នុងរណ្តៅដើម្បីប្រើជាប្រយោជន៍ដូចជាយកប្រាក់កសាងវត្តនិងជួសជុលសំណង់នៅក្នុងវត្ត។” ក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ន ទោះបីកម្រមាននរណាដាក់មាសប្រាក់ចូលទៅក្នុងរណ្តៅសីមាក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែ ទម្លាប់ដាក់ប្រាក់កាស សៀវភៅ ប៊ិចនៅរក្សាមកដល់សព្វថ្ងៃ។

សន្លឹកសីមា

បុណ្យបញ្ចុះខ័ណ្ឌសីមាតែងប្រព្រឹត្តឡើងក្នុងរយៈពេល៣យប់៣ថ្ងៃ ព្រះសង្ឃនិងកាត់ឫសសីមាក្នុងពេលរំលងអធ្រាតមុនអរុណរះរបស់ថ្ងៃទី៤។ ក្រោយពេលពិធីកាត់ឫសសីមាសម្រេចជាស្ថាពរ ជនរួមជាតិខ្មែរជឿថាខ្សែរអំបោះរុំលើថ្មនិមិត្តសីមានេះបាន “ប្រសិទ្ធី” គេតែងសុំយកអំបោះសីមានេះពាក់នៅលើកដៃ ក ឬឱ្យទារកពាក់ ព្រោះអីគេជឿថាអំបោះនេះអាចការពារអ្នកពាក់ជៀសវៀងឧបទ្រពចង្រៃនិងជម្ងឺតម្កាត់។ល។

សព្វថ្ងៃ អាស្រ័យការអភិវឌ្ឍនៃសេដ្ឋកិច្ចនិងលក្ខណៈសម្ភារៈងាយស្រួល ដំណើរការកសាងព្រះវិហារបានសម្រេចយ៉ាងឆាប់។ នៅខេត្តសុកត្រាំង ជារៀងរាល់ឆ្នាំមានពី២ដល់៤វត្តចាត់តាំងពិធីបញ្ចុះខ័ណ្ឌសីមា។ ទោះបីសង្គមមានការវិវត្ត ក៏នៅមានប្រជាជនក្នុងនិងក្រៅខេត្តមកចូលរួមក្នុងពិធីបុណ្យបញ្ចុះខ័ណ្ឌសីមាយ៉ាងកុះករ។ ជាពិសេស មិនត្រឹមមានតែជនរួមជាតិខ្មែរប៉ុណ្ណោះទេ សូម្បីតែជនជាតិគិញនិងហ្វាក៏ដឹងស្គាល់ពិធីបុណ្យនេះនិងចូលរួមនិងបំពេញកុសលដែរ។ ប្រការនេះស្តែងឱ្យឃើញថាការសាមគ្គីភាពមិនត្រឹមតែមាននៅក្នុងសហគមន៍ជនជាតិខ្មែរប៉ុណ្ណោះទេ មានទាំងរវាងជនជាតិគិញនិងជនជាតិហ្វានៅភូមិភាគទៀតផង រួមចំណែករក្សានិងគោរពតម្លៃវប្បធម៌រវាងជនជាតិទាំង៣។

វឌ្ឍា

អត្ថន័យបុណ្យបញ្ចុះខ័ណ្ឌសីមា

សារព័ត៌មានសុកត្រាំងអេឡិចត្រូនិក

អគ្គនិពន្ធនាយកៈ ង្វៀងវ៉ាំងទ្រីវ

អគ្គនិពន្ធនាយករងៈ លេហ្វាងបាក់-ត្រឹងធីធូថាវ-លេមិញទ្រឿង

អត្ថន័យបុណ្យបញ្ចុះខ័ណ្ឌសីមា

Thông tin bạn đọc

សារព័ត៌មានសុកត្រាំងអេឡិចត្រូនិក

អគ្គនិពន្ធនាយកៈ ង្វៀងវ៉ាំងទ្រីវ

អគ្គនិពន្ធនាយករងៈ លេហ្វាងបាក់-ត្រឹងធីធូថាវ-លេមិញទ្រឿង